Wat gebeurt er in de buurt? Inclusieve sport

Een interview met buurtsportcoach Mirjam Barth over Noord Beweegt 55+

Nadat voormalig minister Bruno Bruins in 2018 het eerste Nationale Sportakkoord tekende, zijn gemeenten in Nederland aan de slag gegaan met hun eigen lokale sportakkoord. Buurtsportcoaches spelen daarbij een belangrijke rol. Dat laten we zien in een serie verhalen met als titel ‘Wat gebeurt er in de buurt?’ We interviewen buurtsportcoaches van Team Sportservice en kijken naar mooie, nieuwe en verrassende initiatieven die helpen de doelstellingen op de verschillende deelakkoorden te realiseren. Vandaag Inclusieve sport.

Inclusieve sport is het streven naar een situatie waarin iedere Nederlander een leven lang plezier moet kunnen beleven aan sporten en bewegen, ongeacht leeftijd, achtergrond, beperking of wat dan ook. Mirjam Barth, buurtsportcoach in Amsterdam-Noord, maakt zich daar sterk voor. Samen met het Stadsdeelkantoor vroeg ze zich af hoe je ouderen in beweging krijgt. Het project Noord Beweegt 55+ was geboren. Mooie resultaten leverde het op, tot het coronavirus om zich heen greep en alles stillegde. Het enthousiasme is er niet minder om. ‘Straks pakken we de draad weer op’, zegt Barth.

Het werk van Barth in Amsterdam-Noord richt zich normaal gesproken op kwetsbare ouderen. Mensen die bijvoorbeeld eenzaam zijn, kampen met fysieke klachten of weinig geld te besteden hebben. Barth: ‘Voor deze mensen is de drempel om te gaan sporten hoog. Veel mensen weten niet waar ze moeten zijn of durven niet goed. En de keuze tussen een brood kopen of sport betalen is ook vrij snel gemaakt. Toch is het belangrijk dat we ze uit hun huizen halen. Inactiviteit vergroot de kans dat je met allerlei lichamelijke aandoeningen wordt geconfronteerd. Dat willen we niet. We willen mensen in beweging brengen. Daar word je soepeler en krachtiger van. Dat helpt je om zelf de veters van je schoenen vast te maken of een jampotje open te draaien.’

Het project Noord Beweegt 55+ ging van start in Tuttifruttidorp, een buurt in Amsterdam-Noord waar relatief veel ouderen wonen en waar de problemen groter zijn dan gemiddeld. Het bewegingsstimuleringsprogramma GALM, dat door de Rijksuniversiteit Groningen is ontwikkeld, ligt aan de basis van het project. Barth: ‘Dat is een erkend programma waarmee goede resultaten worden geboekt. Het voorziet erin dat we mensen persoonlijk benaderen en uitnodigen voor een beweegtest. Iedereen was welkom, ook als je net niet aan het profiel voldeed. Nadat inwoners een flyer hadden ontvangen, zijn we met twintig man langs de deuren gegaan. Daar zaten mensen van het projectteam bij maar ook ouderen die zelf veel sporten en daar met enthousiasme over kunnen vertellen. Dat werkt aanstekelijk. Sommige mensen hebben een zetje nodig.’

‘86% heeft zich aangemeld voor de speciale beweeggroepen!’

Achtentwintig mensen kwamen op de beweegtest af, die in de oude Plus-supermarkt in Tuttifruttidorp werd gehouden. Een mooi aantal volgens Barth, al hadden het er meer kunnen zijn. ‘Een oudere mevrouw was uit haar bed gevallen en kon daardoor niet komen. Een ander had migraine. De mensen die er wel waren, gingen na de koffie en het meten van hun bloeddruk aan de slag met de beweegtest, die uit verschillende onderdelen bestond, zoals knijpkracht meten, reactiesnelheid meten, een wandeltest en meer. Hun gegevens werden verwerkt in de computer. Aan de hand van de uitslag werden mensen doorverwezen naar bestaand lokaal sportaanbod of naar beweeggroepen die speciaal zijn opgezet in het kader van Noord Beweegt 55+. Vierentwintig van de achtentwintig mensen hebben zich voor die groepen aangemeld. Een percentage van bijna 86%. Een heel mooie score!’

Het doel is om mensen langzaam weer aan de gang te krijgen, zodat ze ervaren hoe leuk, gezellig en gezond het is om te bewegen. ‘Dat zien we ook gebeuren’, zegt Barth. ‘Het enthousiasme is groot. Mensen komen graag en vinden het leuk om elkaar te zien. Voor sommigen doorbreekt het de eenzaamheid. We hebben nu twee groepen van bij elkaar dertig mensen: één op maandag en één op woensdag, met allebei heel leuke docenten voor de groep. Die hebben laatst de deelnemers om feedback gevraagd. Daar kwamen mooie antwoorden op. ‘Ik ben blij dat ik mijn oude botten weer kan bewegen’, zei er eentje in de app-groep. Een andere mevrouw merkte op dat ze leniger was geworden en makkelijker uit haar stoel kon komen. Daar is het ook voor. En toen kwam de coronacrisis. Het is ontzettend jammer dat het nu stilligt. Mensen missen het echt. Dat horen we als we opbellen. Vandaar dat we nu een nieuwsbrief rondsturen met linkjes naar beweegprogramma’s. Dan kunnen mensen toch zelf actief blijven. En straks pakken we de draad weer met elkaar op.’

‘Als je lekker aan het sporten bent, vergeet je alles’

Barth is blij met haar werk voor Team Sportservice. ‘Wij willen iedereen aan het bewegen krijgen. Jong, oud, man, vrouw, met of zonder beperking. Het is geweldig om daaraan bij te dragen. Sporten en bewegen doet zoveel met je. Je hebt er zoveel plezier en voordeel van. Zelf doe ik aan volleybal. Dat kan nu vanwege corona niet. Maar ik pak mijn beweging wel. Ik wandel en fiets, en af en toe spring ik op de trampoline van mijn dochters. Dat is ook hartstikke leuk. Bewegen is altijd goed voor je. Het brengt je in een andere stemming. Dat zie ik ook bij andere projecten die ik doe. Walking voetbal is er daar eentje van. Dat is voor ouderen die geen sprintjes meer trekken maar het wel leuk vinden om tegen een bal te trappen. Als je ziet hoeveel lol ze met elkaar hebben, dat is zo mooi. Dan kun je even de pijn in je rug vergeten. Of een rekening die je niet kunt betalen.’